लाखो रुग्णांना जीवदान देणारा रक्तदानाचा महायज्ञ!

सन १९९९ पासून आजपर्यंत १ लाख ८८ हजार ५३१ युनिट रक्तदान!

‘श्री अनिरुद्ध उपासना फाउंडेशन’ व संलग्नित संस्था आयोजित
राज्यात अनेक ठिकाणी महारक्तदान शिबीर

मुंबई- ‘दिलासा मेडिकल ट्रस्ट अ‍ॅण्ड रिहॅबिलिटेशन सेंटर’, ‘अनिरुद्धाज्‌ अकॅडमी ऑफ डिजास्टर मॅनेजमेंट’ आणि ‘श्री अनिरुद्ध उपासना फाउंडेशन’ या संस्थांतर्फे श्रीहरिगुरूग्राम (न्यू इंग्लिश स्कुल, बांद्रा पूर्व, मुंबई) येथे उद्या रविवारी म्हणजेच दिनांक २१ एप्रिल २०२४ रोजी महारक्तदान शिबीर आयोजित केलेले आहे.

हे भव्य रक्तदान शिबिर सर्व श्रद्धावानांचा उदंड अशा प्रतिसादाने यशस्वी होणार आहे. परमपूज्य अनिरुद्धांचे सर्व श्रद्धावान मित्र या रक्तदान शिबिरात सहभागी होऊन रक्तदानासारखे सर्वश्रेष्ठ दान नक्कीच यशस्वी करतील.

डॉ. अनिरुद्धांच्या म्हणजेच आपल्या सगळ्यांच्या लाडक्या सद्‌गुरू अनिरुद्धांच्या मार्गदर्शनानुसार सन १९९९ पासून रक्तदान शिबीर (ब्लड डोनेशन कॅम्प) आयोजित केले जाते व त्यास श्रद्धावानांनकडून व त्याचप्रमाणे संस्थेच्या हितचिंतकांकडून उचित प्रतिसाद मिळतो व त्यामुळे अनेक गरजू रुग्णांना ह्या रक्तदान शिबीरांचा फायदा होतो. ह्या रक्तदान शिबीरात राज्यातील अनेक रक्तपेढ्या सहभागी होतात.

दरवर्षी या उपक्रमाला अनुसरून मुंबईतील सर्व अनिरुद्ध उपासना केंद्र एकत्र येऊन एप्रिल महिन्यात भव्य रक्तदान शिबीर (Mega Blood Donation Camp) आयोजित करतात.

उन्हाळ्यात साधारण एप्रिल-मे महिन्यात, हॉस्पिटलमध्ये शस्त्रक्रियेंसाठी रक्ताची फारच निकड असते व रक्तदात्यांचा ही तुटवडा जाणवतो. हे लक्षात घेऊन श्रद्धावान ह्या रक्तदान शिबीरात हिरीरीने सहभागी होतात.

या वर्षी वरील संस्थेतर्फे महारक्तदान शिबीर (Mega Blood Donation Camp) दिनांक २१ एप्रिल रोजी New English High School, Bandra येथे सकाळी ९.०० ते सायंकाळी ६.०० वाजेपर्यंत आयोजित करण्यात आले आहे.

या निमित्ताने आजपर्यंत झालेल्या महारक्तदान शिबीराचा आलेख आपल्या सर्वांसमोर देत आहोत. सन १९९९ ते आजपर्यंत श्रद्धावानांनी महारक्तदान शिबीरात केलेले रक्तदान १ लाख ८८ हजार ५३१ युनिट इतके आहे.

२०१६-१७ मध्ये भारतात १९ लाख रक्त युनिटची कमतरता होती. २०१५-१६ मध्ये ही संख्या ११ लाख पर्यंत घसरली होती. ही संख्या रुग्णालयांमध्ये रक्ताच्या युनिटची प्रचंड गरज दर्शवतात. दरवर्षी, देशाला सुमारे ५ कोटी युनिट रक्ताची आवश्यकता असते, जे दर २ सेकंदाला रक्ताची मागणी करते. ही संख्या लक्षात घेऊन, प्रसारमाध्यमे आणि इतर अहवाल सूचित करतात की गरज पूर्ण करण्यासाठी दररोज ३८,००० पेक्षा जास्त रक्तदान शिबिरे आयोजित करणे आवश्यक आहे. त्यातून रक्ताचे महत्त्व आणि त्याचे दान लक्षात येते. वेळेत त्याचे गंभीर स्वरूप ओळखून, सद्गुरु श्रीअनिरुद्धांनी रक्तदानाचा त्यांच्या प्रमुख कार्यक्रमांपैकी एक म्हणून समावेश केला.

सद्गुरु श्रीअनिरुद्धांनी आनंदसाधना, श्रीमद पुरुषार्थ ग्रंथराजच्या तिसऱ्या खंडात लिहिले आहे की, नऊ वेगवेगळ्या प्रकारच्या थेंबांवर देव अत्यंत प्रसन्न होतो, त्यातील एक थेंब एका श्रद्धावानाने दुसऱ्या श्रद्धावानाला बिनशर्त दान केलेला रक्ताचा थेंब आहे.

२१ फेब्रुवारी १९९९ रोजी स्वातंत्र्यवीर सावरकर स्मारक, दादर येथे पहिले शिबीर आयोजित करण्यात आले होते, जिथे एकाच दिवसात १५४ रक्त पॅक गोळा करून टाटा रक्तपेढीला दान करण्यात आले होते.

या घटनेला १९ वर्षे उलटून गेली असून या शिबिराचे स्वरूप पूर्णपणे बदलले आहे. स्थानिक उपासना केंद्रांद्वारे शिबिरांबद्दल जागरुकता वाढवली गेली, ज्यामुळे कालांतराने त्याचा सहभाग वाढला. आज हजारो रक्तदाते या शिबिरांमध्ये सहभागी होतात. ते केवळ मुंबईतच होत नाहीत तर महाराष्ट्राच्या विविध भागांमध्ये एकाच वेळी शिबिरे आयोजित केली जातात.

ही श्री अनिरुद्ध उपासना ट्रस्टची एक उल्लेखनीय कामगिरी आहे. ‘महाराष्ट्र गव्हर्नमेंट ब्लड ट्रान्सफ्युजन कौन्सिल’ने संस्थेच्या या प्रयत्नांचे कौतुक केले आहे आणि ‘रक्तदान शिबिर कसे आयोजित करावे’ यावरील आदर्श म्हणून रक्तदान शिबिराची कबुली दिली आहे. शिवाय, विविध संस्था त्यांच्यासाठी रक्तदान शिबिरे आयोजित करण्यासाठी मदतीसाठी संस्थेला आमंत्रित करतात. रक्तदान शिबिराची ही सर्वात मोठी उपलब्धी आहे.

अनेकदा रक्तदानाचा केवळ उल्लेख केल्याने भीती निर्माण होते. तरीसुद्धा, रक्तदान करताना काढलेले रक्त ३०० मिली पेक्षा जास्त नसते. दान केल्यानंतर, रक्त ३६ तासांच्या आत त्याच्या मूळ स्तरावर परत येते, तर रक्त पेशी २-३ आठवड्यांच्या आत सामान्य स्तरावर परत येतात. यामुळे शरीराला कोणताही त्रास होत नाही किंवा दुखापत होत नाही; पण खरे तर आपले काही मिलिलिटर जीव वाचवण्यास मदत करतात. ही वस्तुस्थिती श्रद्धावानांना पटवून देण्यात संस्थेने आणि तिच्या उपासना केंद्रांना प्रचंड यश मिळाले.

यावर्षी २१ एप्रिल रोजी मुंबई, रत्नागिरी जिल्हा त्याचबरोबरच संपूर्ण महाराष्ट्रात विविध ठिकाणी रक्तदान शिबिर पार पडणार आहे. रत्नागिरी जिल्ह्यामध्ये खालील ठिकाणी रक्तदान शिबिर होईल. मोठ्या संख्येने रक्तदात्यांनी उपस्थित राहावे, असे आवाहन करण्यात आले आहे.

रत्नागिरी जिल्ह्यातील रक्तदान शिबिराची ठिकाणे अशी –

१) गुहागर : साई मंदिर, कुलस्वामिनी चौक, गुहागर, वेळ : स.१०.०० ते दु ४.००, संपर्क : 1) राजेंद्रसिंह आरेकर – 09764426395 2) संजीवसिंह ढेपसे – 9969076244.

२) चिपळूण: दत्तमंदिर, खेर्डी वेळ : १०.०० ते ४.००, संपर्क – संजयसिंह आळवे – 9422054111

३) खेड : एल पी इंग्लिश स्कूल, एसटी स्टँडजवळ, वेळ : स. ९.३० ते दु. २.३०, संपर्क : अभिजितसिंह पाटणकर – 9028461711

४) लोटेमाळ : परशुराम हॉस्पिटल, घाणेकुंट, लोटेमाळ, वेळ : स १०.०० ते दु. १.००, संपर्क : सुनीलसिंह उतेकर – 9850528275

५) दापोली : चैतन्य सभागृह, आदरणीय गोपाळकृष्ण सोहनी विद्यामंदिर, दापोली, वेळ- स. १०.०० ते दु ४.००, संपर्क : मुकेश कालेकर – 9226173890

६) जैतापूर : प्राथमिक आरोग्य विभाग, जैतापूर, ता. राजापूर, वेळ : स. ९.०० ते दु. १.०० . संपर्क – राकेशसिंह दांडेकर – 092724 37914

७) विलवडे, ता. लांजा : जिल्हा परिषद पूर्ण केंद्र प्राथमिक शाळा, विलवडे, वेळ : स. ९.०० ते दु. २.००, संपर्क:- विकाससिंह लाड – 086689 50811

८) देवरूख : श्री सद्गुरू लोकमान्य वाचनालय, मोदक उद्यानाजवळ, देवरूख, वेळ : स. १०.०० ते दु. १.०० संपर्क:- गिरीशसिंह गानू – 9960558398

९) रत्नागिरी : अतुलित बलधाम, नाचणे, टीआरपी, २८-०४-२०२४ रोजी स. १०.०० ते दु. ४.००, संपर्क : दीपकसिंह सावंत – 9421139489